Διαδραστικά – συμμετοχικά οπτικοακουστικά έργα

Η ψηφιακή τεχνολογία επιτρέπει στους καλλιτέχνες να χρησιμοποιούν την εικόνα και το βίντεο χωρίς όρια, γιατί πίσω από το ψηφιακό δεν υπάρχει η ύλη, αλλά ο κώδικας. Και θεωρητικά ο κώδικας δεν έχει όρια· τα μόνα όρια είναι η φαντασία και οι νοητικές ικανότητες του ατόμου που τον γράφει.

Γι’ αυτό το λόγο υπάρχουν πολλοί καλλιτέχνες που γράφουν τα προγράμματα software που πραγματοποιούν τα έργα τους. Ο καλλιτέχνης-προγραμματιστής είναι μια φιγούρα που κατά πάσα πιθανότητα θα συναντάμε όλο και πιο συχνά στο μέλλον, όπως και ο συγγραφέας-προγραμματιστής. “Ο κώδικας είναι ποίηση”, δημιουργία…

Μια μορφή καλλιτέχνη-προγραμματιστή είναι ο Scott Snibbe. Με σπουδές στις Καλές Τέχνες και την πληροφορική, ειδικεύεται σε έργα “interactive art”, δηλαδή έργα που απαιτούν τη συμμετοχή του κοινού για να πάρουν μορφή και ζωή. Οι επισκέπτες στις εγκαταστάσεις του Snibbe καλούνται να αλληλεπιδράσουν με έναν υπολογιστή που παράγει εικόνες, με τους άλλους επισκέπτες και το φυσικό τους περιβάλλον. Αυτό τους βοηθά να διασχίζουν επανειλημμένα τα όρια μεταξύ του πραγματικού και του εικονικού, να αποκτούν επίγνωση του σώματός τους, να ανοίγονται στον περιβάλλοντα χώρο και να ενσωματώνονται στον κοινωνικό τους κύκλο.

Scott Snibbe, Deep Walls, διαδραστική εγκατάσταση


Για παράδειγμα, το έργο “Κοινωνικό φως” (2008) είναι η εγκατάσταση ενός software, το οποίο προβάλλει ακτίνες φωτός σε μια οθόνη. Όταν μπαίνει ο θεατής ανάμεσα στον προβολέα και την οθόνη, η σκιά του αλλάζει την κατεύθυνση του φωτός, το αναλύει στα χρώματα του ουράνιου τόξου σαν να ήταν πρίσμα, και τα χρώματα αλλάζουν ανάλογα με τις κινήσεις του. Οι εικόνες που δημιουργούνται στη συνέχεια προβάλλονται στο Internet σε μορφή βίντεο. 

Ποιο είναι το έργο τέχνης; Είναι το software που δημιούργησε ο καλλιτέχνης ειδικά για την εγκατάσταση, είναι η συμμετοχή των επισκεπτών ή τα βίντεο που ανεβαίνουν στο internet; Ένα από τα χαρακτηριστικά της Interactive Art και Internet Art είναι ότι δεν έχει όρια και ότι ποτέ δεν παίρνει μια οριστική μορφή, παρά μένει ανοιχτή σε άπειρες μεταμορφώσεις. Επίσης σημαντική αναδεικνύεται η συμμετοχή του κοινού, που συχνά μπαίνει στο έργο μέσα από το Ιnternet και δίνει μορφή και ζωή στο έργο. Συνεπώς, τα όρια μεταξύ καλλιτέχνη και κοινού καθίστανται ασαφή.

Πηγή:  -Πέρα από την ύλη: Μια ψηφιακή επανάσταση στη ζωή, την τέχνη και το λόγο | ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΥ (απόσπασμα)